Kompleksowy przewodnik po oznakowaniu ewakuacyjnym

Oznakowanie ewakuacyjne to kluczowy element systemu bezpieczeństwa w budynkach, który ma na celu ułatwienie ewakuacji w przypadku zagrożenia. Właściwe oznakowanie ewakuacyjne pozwala na szybkie i bezpieczne opuszczenie budynku przez osoby znajdujące się wewnątrz. W tym artykule omówimy podstawy oznakowania ewakuacyjnego, normy i przepisy, prawidłowe rozmieszczenie i stosowanie znaków, specyfikę różnych rodzajów znaków oraz dodatkowe elementy oznakowania bezpieczeństwa.

Podstawy oznakowania ewakuacyjnego

Znaki ewakuacyjne to podstawowe elementy oznakowania, które mają na celu ułatwienie ewakuacji w przypadku zagrożenia. W tym rozdziale omówimy rodzaje oznakowania ewakuacyjnego i cel ich stosowania.

Czym są znaki ewakuacyjne i jaką pełnią funkcję?

Znaki ewakuacyjne pełnią funkcję informowania i kierowania osób znajdujących się w budynku w kierunku najbliższego wyjścia ewakuacyjnego. Znaki ewakuacyjne rozmieszczone są w strategicznych miejscach, takich jak korytarze, schody czy pomieszczenia, aby ułatwić orientację i przyspieszyć ewakuację. Ważne jest, aby znaki ewakuacyjne odpowiadały normom i były czytelne oraz widoczne dla wszystkich użytkowników budynku.

Rodzaje oznakowania: znaki fotoluminescencyjne oraz podświetlane

Znaki fotoluminescencyjne stosuje się w pomieszczeniach, gdzie występuje oświetlenie sztuczne lub naturalne, które w odpowiednim czasie zapewnia naświetlenie tych znaków. Po zaniku oświetlenia znaki te emitują niewielką ilość światła umożliwiającą odczytanie znaczenia oznakowania. Znaki ewakuacyjne podświetlane występują natomiast tam, gdzie nie występuje odpowiednia ilość światła, która umożliwiałaby wystarczające naświetlenie znaków fotoluminescencyjnych. 

Znaczenie piktogramów ewakuacyjnych i symboli bezpieczeństwa

Piktogram wyjście ewakuacyjne to uniwersalny symbol, który wskazuje na obecność wyjścia ewakuacyjnego. Piktogramy ewakuacyjne są łatwo rozpoznawalne i zrozumiałe dla osób o różnych poziomach znajomości języka oraz kultury. Oprócz piktogramu "wyjście ewakuacyjne", istnieje wiele innych symboli ewakuacyjnych, takich jak strzałki kierunkowe, czy oznaczenia miejsc zbiórki. Właściwe stosowanie piktogramów i symboli bezpieczeństwa jest kluczowe dla skutecznego oznakowania ewakuacyjnego.

Normy i przepisy dotyczące oznakowania ewakuacyjnego

Normy oznakowania, zasady oznaczania oraz stosowania oznakowania ewakuacyjnego są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności ewakuacji. W tym rozdziale omówimy najważniejsze normy i przepisy dotyczące oznakowania ewakuacyjnego oraz ich znaczenie dla prawidłowego funkcjonowania systemu ewakuacji.

Znaki ewakuacyjne zgodne z normami: od PN-92/N-01256-02 do normy PN-EN ISO 7010

Znaki ewakuacyjne zgodne z normami są niezbędne dla skutecznego oznakowania ewakuacyjnego. Jedną z najważniejszych norm jest PN-EN ISO 7010, która określa wymagania dotyczące piktogramów ewakuacyjnych i symboli bezpieczeństwa. Norma ta wprowadza międzynarodowe standardy, które ułatwiają rozpoznawanie i zrozumienie znaków ewakuacyjnych przez osoby o różnych poziomach znajomości języka oraz kultury.

Norma PN-92/N-01256-02 obecnie nie obowiązuje i została zastąpiona w roku 2014 przez normę PN-EN ISO 7010. W przypadku, kiedy obiekt oznakowany jest znakami ze starej normy i zachodzi konieczność uzupełnienia oznakowania zaleca się stosowanie oznakowania według starej normy. Kiedy oznakowujemy nowe obiekty lub wymieniamy oznakowanie w całości powinno ono odpowiadać nowej normie PN-EN ISO 7010.

Porównanie znaków według normy PN-92/N-01256-02 oraz PN-EN ISO 7010

Poniżej prezentujemy przykłady oznakowania odpowiadające starej, wycofanej normie (PN-92/N-01256-02) oraz według normy obowiązującej (PN-EN ISO 7010).

PN-92/N-01256-02	PN-EN ISO 7010

Przepisy PPOŻ i obowiązujące uregulowania dotyczące oznakowania ewakuacyjnego

Przepisy PPOŻ (Przeciwpożarowe) oraz obowiązujące uregulowania obejmujące oznakowanie ewakuacyjne mają na celu zapewnienie bezpieczeństwa i skuteczności ewakuacji. W Polsce, oznakowanie ewakuacyjne jest regulowane przez Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów. Natomiast Norma PN-EN ISO 7010  określa szczegółowe wymagania dotyczące znaków ewakuacyjnych, ich rozmieszczenia, materiałów, kolorów, wymiarów oraz oświetlenia. Przestrzeganie tych przepisów jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa użytkowników budynków oraz skuteczności ewakuacji w przypadku zagrożenia.

Wymagania dotyczące znaków na drogach ewakuacji

Na drogach ewakuacji obowiązują szczególne wymagania dla oznakowania, które mają na celu ułatwienie orientacji i przyspieszenie ewakuacji. Wymagania dotyczące znaków na drogach ewakuacji obejmują między innymi:

• czytelność i widoczność znaków z odpowiedniej odległości,
• zastosowanie piktogramów zgodnych z normą PN-EN ISO 7010,
• umieszczenie znaków na odpowiedniej wysokości, zgodnie z przepisami,
• zastosowanie materiałów o odpowiedniej trwałości i odporności na warunki atmosferyczne,
• oświetlenie znaków, aby były widoczne również w warunkach słabej widoczności lub w przypadku awarii zasilania.

Znaczenie prawidłowego oznakowania drogi ewakuacyjnej jest kluczowe dla skuteczności ewakuacji oraz bezpieczeństwa użytkowników budynków. Dlatego ważne jest, aby przestrzegać obowiązujących norm i przepisów oraz dbać o regularną kontrolę i konserwację oznakowania ewakuacyjnego.

Prawidłowe rozmieszczenie i stosowanie oznakowania ewakuacyjnego

Oznakowanie ewakuacyjne umieszcza się w strategicznych miejscach, aby zapewnić bezpieczeństwo i skuteczność ewakuacji. Znaki ewakuacyjne powinny być umieszczone zgodnie z obowiązującymi przepisami oraz zasadami rozmieszczenia i umieszczania. W tym rozdziale omówimy te zasady oraz znaczenie prawidłowego oznakowania ewakuacyjnego.

Zasady rozmieszczenia i umieszczania znaków ewakuacyjnych

Zasady rozmieszczenia i umieszczania znaków ewakuacyjnych mają na celu zapewnienie ich widoczności oraz łatwości odczytania. Ważne jest, aby znaki ewakuacyjne muszą być widoczne z odpowiedniej odległości oraz umieszczone na odpowiedniej wysokości. Oto kilka podstawowych zasad:

• umieszczanie znaków na wysokości wzroku - wysokość 150 cm,
• rozmieszczenie znaków w miejscach, gdzie są łatwo widoczne, np. przy drzwiach, klatkach schodowych, czy wyjściach ewakuacyjnych,
• umieszczanie znaków w miejscach, gdzie mogą być potrzebne dodatkowe informacje, np. przy skrzyżowaniach korytarzy,
• zastosowanie znaków o odpowiednich wymiarach, aby były czytelne z odpowiedniej odległości.

Miejsca zbiórki do ewakuacji - jak je oznaczyć?

Miejsca zbiórki do ewakuacji to obszary, gdzie osoby ewakuujące się mają się zgromadzić po opuszczeniu budynku. Aby oznaczyć te miejsca, należy stosować odpowiednie oznaczenia dróg ewakuacji oraz wskazać kierunek drogi ewakuacyjnej. Oto kilka wskazówek:

• umieszczenie znaków wskazujących miejsce zbiórki na zewnątrz budynku, w bezpiecznej odległości od niego,
• umieszczenie dodatkowych znaków kierunkowych wewnątrz budynku, aby wskazać drogę do miejsca zbiórki.

Fot. Znak miejsce zbiórki do ewakuacji

Weryfikacja praktyczna wyznaczonego miejsca zbiórki do ewakuacji odbywa się okresowo podczas próbnej ewakuacji. Jest to moment kiedy można stwierdzić, czy miejsce zbiórki i droga ewakuacyjna spełnia swoje zadanie w sposób optymalny.

Oświetlenie drogi ewakuacyjnej i znaczenie podświetlanych znaków

Oświetlenie drogi ewakuacyjnej oraz podświetlane znaki ewakuacyjne są kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa i skuteczności ewakuacji, zwłaszcza w warunkach słabej widoczności lub awarii zasilania. Znaki ewakuacyjne znajdują się w miejscach, gdzie są łatwo widoczne, a ich oświetlenie powinno być dostosowane do obowiązujących przepisów. Oto kilka wskazówek:

• zastosowanie oświetlenia awaryjnego na drogach ewakuacji, aby zapewnić widoczność znaków nawet w przypadku awarii zasilania,
• umieszczenie oświetlenia w taki sposób, aby nie rzucało cienia na znaki ewakuacyjne,
• zastosowanie podświetlanych znaków ewakuacyjnych, które są widoczne nawet w warunkach słabej widoczności.

Prawidłowe rozmieszczenie i stosowanie oznakowania ewakuacyjnego jest kluczowe dla zapewnienia bezpieczeństwa oraz skuteczności ewakuacji. Dlatego ważne jest, aby przestrzegać obowiązujących norm i przepisów oraz dbać o regularną kontrolę i konserwację oznakowania ewakuacyjnego.

Specyfika różnych rodzajów znaków ewakuacyjnych

Stosowane znaki ewakuacji różnią się pod względem materiałów, z jakich są wykonane, oraz technologii, które wykorzystują. W tym rozdziale omówimy standardowe znaki ewakuacyjne oraz rodzaje znaków dostępnych na rynku, takie jak fotoluminescencyjne czy certyfikowane znaki ewakuacyjne.

Znaki ewakuacyjne fotoluminescencyjne: zalety i zastosowanie

Znaki ewakuacyjne fotoluminescencyjne to znaki, które świecą w ciemności po naświetleniu światłem. Fotoluminescencyjne znaki ewakuacyjne mają wiele zalet, takich jak:

• wysoka widoczność w warunkach słabej widoczności,
• brak potrzeby zasilania elektrycznego,
• łatwość montażu i konserwacji.

Zastosowanie znaków fotoluminescencyjnych obejmuje budynki, w których istnieje ryzyko awarii zasilania, takie jak szpitale, hotele czy obiekty przemysłowe. Fotoluminescencyjne znaki ewakuacyjne są również polecane w miejscach, gdzie oświetlenie awaryjne może być niewystarczające.

Certyfikowane znaki ewakuacyjne: dlaczego warto je wybrać?

Certyfikowane znaki ewakuacyjne to znaki, które spełniają wymagania określone przez certyfikujące organizacje, takie jak ISO czy CNBOP. Zalety wyboru certyfikowanych znaków ewakuacyjnych obejmują:

• zgodność z obowiązującymi przepisami i normami,
• wysoką jakość wykonania,
• trwałość i odporność na warunki atmosferyczne.

Wybierając certyfikowane znaki ewakuacyjne, inwestujemy w bezpieczeństwo użytkowników budynków oraz skuteczność ewakuacji w sytuacjach zagrożenia.

Dodatkowe elementy oznakowania ewakuacyjnego

Dodatkowe oznakowanie ewakuacyjne oraz elementy uzupełniające mają na celu zwiększenie skuteczności ewakuacji oraz poprawę bezpieczeństwa użytkowników budynków. W tej części omówimy znaczenie dodatkowego oznakowania w systemie ewakuacyjnym oraz przegląd elementów uzupełniających w oznakowaniu ewakuacyjnym.

Znaki ewakuacyjne uzupełniające: kiedy są potrzebne?

Znaki ewakuacyjne uzupełniające są stosowane w sytuacjach, gdy oznakowanie znakami podstawowymi nie jest wystarczające do zapewnienia skutecznej ewakuacji. Przykłady takich sytuacji to:

• skomplikowane układy drog ewakuacyjnych,
• obiekty o dużym zagęszczeniu osób,
• obiekty o specyficznych warunkach, takich jak wysokie temperatury czy wilgotność.

Oznakowanie znakami bezpieczeństwa oraz znakami ewakuacyjnymi mają na celu ułatwienie orientacji w budynku oraz wskazanie kierunku ewakuacji. Znaki ewakuacyjne uzupełniające mogą zawierać dodatkowe informacje, takie jak odległość do wyjścia ewakuacyjnego czy informacje o lokalizacji sprzętu przeciwpożarowego.

Taśmy oznaczeniowe: jak mogą ułatwić ewakuację?

Taśmy oznaczeniowe są jednym z elementów dodatkowego oznakowania ewakuacyjnego. Ich zadaniem jest zwiększenie widoczności drogi ewakuacyjnej oraz oznakowania ostrzegawczego. Taśmy oznaczeniowe mogą być stosowane na podłogach, ścianach czy schodach, a także w miejscach, gdzie występują różne kategorie piktogramów. Zastosowanie taśm oznaczeniowych może ułatwić ewakuację poprzez:

• wskazanie kierunku ewakuacji,
• zwiększenie widoczności oznakowania,
• ostrzeganie przed potencjalnymi zagrożeniami.

Obowiązkowe wyposażenie i elementy uzupełniające w oznakowaniu ewakuacyjnym

Obowiązkowe wyposażenie w oznakowaniu ewakuacyjnym obejmuje między innymi znaki kierunkowe, które wskazują drogę ewakuacji oraz informują o lokalizacji wyjść ewakuacyjnych. Zasady stosowania elementów uzupełniających w oznakowaniu ewakuacyjnym obejmują:

• umieszczenie dodatkowego oznakowania w miejscach, gdzie jest to konieczne,
• zastosowanie odpowiednich materiałów i technologii, takich jak fotoluminescencja,
• zapewnienie widoczności i czytelności dodatkowego oznakowania.

Stosowanie dodatkowego oznakowania ewakuacyjnego oraz elementów uzupełniających jest kluczowe dla zapewnienia skutecznej ewakuacji oraz bezpieczeństwa użytkowników budynków.

Podsumowanie

W niniejszym artykule omówiliśmy kompleksowy przewodnik po oznakowaniu ewakuacyjnym, począwszy od podstaw, poprzez normy i przepisy, aż po szczegóły techniczne i dodatkowe elementy oznakowania. Przedstawiliśmy różne rodzaje znaków ewakuacyjnych, takie jak znaki fotoluminescencyjne, podświetlane, czy uzupełniające oraz omówiliśmy znaczenie piktogramów ewakuacyjnych i symboli bezpieczeństwa.

Przybliżyliśmy również normy i przepisy dotyczące oznakowania ewakuacyjnego, takie jak PN-EN ISO 7010 czy norma PN-92/N-01256-02, oraz omówiliśmy wymagania dotyczące znaków na drogach ewakuacji. Zaprezentowaliśmy zasady rozmieszczenia i umieszczania znaków ewakuacyjnych oraz sposób oznaczania miejsc zbiórki do ewakuacji.

W artykule poruszyliśmy również temat specyfiki różnych rodzajów znaków ewakuacyjnych, takich jak fotoluminescencyjne czy certyfikowane, oraz omówiliśmy dodatkowe elementy oznakowania ewakuacyjnego, takie jak taśmy oznaczeniowe.