Badanie wydajności hydrantów

Badanie wydajności hydrantów jest czynnością wchodzącą w zakres działań określanych jako przegląd hydrantów. Wszystkie hydranty wewnętrzne, zewnętrzne oraz zawory hydrantowe muszą być kontrolowane w zakresie ciśnienia i wydajności.

Badanie wydajności hydrantów przepisy

Każdy z typów hydrantów musi spełniać parametry ciśnienia i wydajności określone w przepisach. Dla hydrantów wewnętrznych i zaworów hydrantowych będą to zapisy zawarte w §22 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 7 czerwca 2010 r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. 2010 nr 109 poz. 719).

Wymagana wydajność hydrantów wewnętrznych

Wymagana wydajność na wylocie prądownicy dla poszczególnych typów hydrantów wewnętrznych musi wynosić co najmniej:

Ponadto minimalne ciśnienie na zaworze odcinającym każdego z wymienionych powyżej hydrantów powinno wynosić 0,2 MPa. Maksymalne ciśnienie na zaworze odcinającym hydrantów 33 mm, 52 mm i zaworów hydrantowych 52 mm nie może przekraczać 0,7 MPa. Dla hydrantów 25 mm maksymalne ciśnienie musi być niższe niż 1,2 MPa.

Wymagana wydajność hydrantów zewnętrznych

Hydranty zewnętrzne powinny spełniać wymagania zawarte w §10 ust. 8 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz.U. 2009 nr 124 poz. 1030). Zgodnie z zapisami rozporządzenia minimalna wydajność poboru wody mierzona na wylocie prądownicy dla poszczególnych hydrantów zewnętrznych powinna wynosić:

 Ciśnienie nominalne na zaworze hydrantowym nie może być niższe niż 0,2 MPa, a dla jednostek osadniczych do 2000 osób nie mniej niż 0,1 MPa.

Jednoczesny pobór wody z kilku hydrantów wewnętrznych

Instalacja hydrantowa powinna zapewnić możliwość jednoczesnego poboru wody na jednej kondygnacji lub w jednej strefie pożarowej z:

Jednoczesny pobór wody z kilku hydrantów zewnętrznych

 W przypadku gdy łączne zapotrzebowanie na wodę przekracza 20 dm³/s należy zapewnić możliwość jednoczesnego pobierania wody z dwóch hydrantów zewnętrznych.

W związku z tym wymaganiem zawartym w § 9 ust. 6 Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 24 lipca 2009 r. w sprawie przeciwpożarowego zaopatrzenia w wodę oraz dróg pożarowych (Dz.U. 2009 nr 124 poz. 1030), mogą pojawić się wątpliwości interpretacyjne.  Niejasne jest, czy przy wymaganej wydajności wynoszącej np. 60 dm³/s całość ma być pobierana jednocześnie tylko z dwóch hydrantów.

Dr inż. Grzegorz Ścieranka w artykule "Krytyczna ocena wymagań przeciwpożarowych dotyczących sieci wodociągowych" stwierdził, że  w takiej sytuacji sieć wodociągowa powinna zapewniać wydajność co najmniej 60 dm³/s łącznie w trzech dowolnych miejscach sieci, ale jednocześnie dla każdego z tych miejsc pobór wody powinien być możliwy z dwóch sąsiednich hydrantów o wydajności nie mniejszej niż 20 dm³/s.

Jak wygląda badanie wydajności hydrantów wewnętrznych?

Pomiar wydajności hydrantów lub inaczej natężenie przepływu określane jest w sposób pośredni.  Za pomocą urządzenia pomiarowego mierzone jest ciśnienie hydrodynamiczne występujące podczas przepływu wody.

Urządzenie pomiarowe składa się z kolektora, manometru, łącznika wężowego oraz wzorcowanych dysz równoważnych i pomiarowych. Technika pomiaru opiera się na metodzie zwężkowej, w której stosowane są trzy rodzaje zwężek: kryzy, dysze i dysze Venturiego. Zmierzone ciśnienie, w odniesieniu do zastosowanej dyszy pomiarowej i typu hydrantu, przeliczane jest na odpowiednią wartość wydajności wodnej hydrantu.

Procedura badania wydajności hydrantu rozpoczyna się od odkręcenia łącznika węża hydrantowego od zaworu odcinającego instalacji hydrantowej. Następnie, w zależności od typu hydrantu wewnętrznego DN25, DN33, hydrant lub zawór hydrantowy DN52, stosowany jest odpowiedni kolektor, łącznik wężowy oraz dysza pomiarowa. Po podłączeniu zestawu do instalacji hydrantowej i skierowaniu dyszy do zbiornika odbierającego wodę odkręcany jest zawór odcinający, przy nadal zamkniętym zaworze urządzenia pomiarowego. Po ustabilizowaniu się ciśnienia odczytywane jest ciśnienie hydrostatyczne, a następnie otwierany jest zawór urządzenia pomiarowego.

W trakcie wypływu wody, po ustabilizowaniu się wskazań manometru, odczytywane jest ciśnienie hydrodynamiczne. Ciśnienie hydrodynamiczne po przeliczeniu będzie odpowiadało badanej wydajności hydrantu, czyli inaczej wydatkowi wyrażanemu w jednostkach dm³/s.

Przebieg badania wydajności hydrantów zewnętrznych

Procedura badania wydajności hydrantów zewnętrznych będzie uzależniona od typu hydrantu. Znaczenie będzie miał podział na hydranty podziemne i nadziemne oraz na średnice nominalne DN80, DN100, DN150.

W przypadku hydrantów podziemnych pierwszą wykonywaną czynnością będzie odnalezienie odpowiedniego hydrantu, co nie zawsze jest kwestią oczywistą. Zadanie ułatwia skorzystanie z tabliczek orientacyjnych lub oznakowania umieszczonego bezpośrednio obok hydrantów.

Po odnalezieniu hydrantu może okazać się, że wykonanie badania nie jest możliwe z powodu samochodów zaparkowanych nad hydrantem lub bardzo blisko niego, co uniemożliwia zainstalowanie stojaka hydrantowego.

Jeśli dostęp do hydrantu jest zachowany otwierana jest pokrywa, a następnie wkręcany jest stojak hydrantowy. Przy pomocy klucza hydrantowego odkręcany jest zawór odcinający. Wykonywane jest płukanie hydrantu z nieczystości nagromadzonych od czasu ostatniego przeglądu.

Następnie instalowany jest zestaw pomiarowy odpowiadający typowi danego hydrantu. Po wykonaniu pomiaru ciśnienia hydrostatycznego wykonywany jest pomiar ciśnienia hydrodynamicznego, po jego ustabilizowaniu się i przy zachowaniu pełnego otwarcia zaworu hydrantu i zestawu pomiarowego.

 Badanie wydajności hydrantów zewnętrznych nadziemnych nie wymaga stosowania stojaka hydrantowego. Urządzenie pomiarowe instalowane jest bezpośrednio na kolumnie hydrantu, a pozostałe czynności przebiegają tak jak dla hydrantów podziemnych.

Zachęcamy do skorzystania z usług Fireflow ppoż Warszawa w zakresie przeglądów hydrantów.